08-06-2017 - Kitesurfen, Nieuws, Leesvoer

Hoe gevaarlijk is kitesurfen volgens de knrm?

Reddingsacties en ongelukken van kiters worden vaak breed uitgelicht in de landelijke pers. Het beeld is niet alleen dat wij een levensgevaarlijke sport beoefenen, maar ook dat we disproportioneel vaak gebruik maken van de verschillende reddingsdiensten. Klopt dat beeld eigenlijk wel? En moeten wij ons daar schuldig over voelen? KNRM-preventiecoördinator Olaf Tompot heeft antwoorden. En adviezen om de cijfers te laten dalen.

Tekst Lisette Blankestijn Illustratie Renske Herder

Lees ook: Hoe gevaarlijk is Kitesurfen nou echt? Een groep orthopedisch chirurgen en sportartsen, zelf enthousiaste kitesurfers, hebben een wetenschappelijke studie verricht om hier meer inzicht in te krijgen. De Kitesurf Injury Trauma Evaluation (KITE)-studie.

De KNRM

De Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM) is een particuliere stichting die in 1824 is opgericht en geen overheidssubsidie ontvangt, maar enkel op sponsoring en donaties draait. De KNRM bestaat, naast enkele betaalde medewerkers, uit zo’n 1.300 vrijwilligers die zich inzetten om mensen op zee en ruime binnenwateren te helpen. Naast het zoeken en redden van drenkelingen, houdt de KNRM zich bezig met het vergroten van strandveiligheid, inclusief het verzorgen van strandbewaking op de Waddeneilanden, het kosteloos geven van medisch advies op afstand (Radio Medische Dienst) en preventie.

Bromfly 2

In tegenstelling tot de reddingsbrigade die tot slechts één kilometer uit de kust actief is, beschikt de KNRM over grote boten die geschikt zijn voor Search and Rescue-operaties (SAR) die onder alle weersomstandigheden uit kunnen varen. De vrijwilligers zijn het hele jaar door, 24 uur per dag, inzetbaar. De Nederlandse Kustwacht is de belangrijkste samenwerkingspartner van de KNRM. Het Kustwachtcentrum is gehuisvest op het terrein van de Koninklijke Marine in Den Helder en fungeert als centraal meld-, informatie- en coördinatiecentrum. Pas na een alarmering van het Kustwachtcentrum komt een reddingsstation van de KNRM in actie. Jaarlijks rukt de KNRM meer dan tweeduizend keer – geheel kosteloos – uit om zo’n 2.500 mensen per jaar te redden.

Kiters in nood

Kitesurfen is een relatief jonge sport, die met name in de begindagen – toen er geen depower of safetysysteem was – met recht gevaarlijk te noemen was. Maar zowel het materiaal als de kitelessen zijn sindsdien enorm verbeterd. Uit wetenschappelijk onderzoek van Rik Weber blijkt dat kitesurfen vandaag de dag niet alleen minder blessuregevoelig is dan bijvoorbeeld voetbal en handbal, maar ook dat de ernst van de blessures meevalt. Het gros van de verwondingen bestaat uit ongevaarlijke schaaf- en snijwonden van bijvoorbeeld schelpen. Toch is kiten nog steeds levensgevaarlijk als je sommige headlines wilt geloven. Hoe zit dat? ‘Het beeld dat de media schetsen klopt niet altijd, de ‘sensatie’ overheerst soms,’ vertelt Olaf Tompot. ‘In 2015 vonden er 87 hulpverleningen plaats voor kitesurfers, waarbij zeven personen vanaf het strand zijn vervoerd. In het jaar 2014 werden er 93 hulpverleningen verricht en het jaar daarvoor 106. We zien een lichte daling en hopelijk zet deze trend zich voort. Het aantal reddingen is de afgelopen jaren wat dat betreft vrij constant gebleven. (Let wel: dit zijn de cijfers van de KNRM. Eventuele kitesurf-reddingsacties uitgevoerd door de reddingsbrigade zijn hierin niet meegenomen.)

Bromfly 3

Ondanks dat Olaf de cijfers niet zorgwekkend vindt, kunnen ze best naar beneden: ‘Het mooiste zou zijn dat iedere kiter veilig thuis komt. Dat hoeft niet te betekenen dat we in Nederland naar het Belgische model een verbod voeren vanaf windkracht zeven, wel willen we dat kiters beter na gaan denken voor ze het water op gaan. Als kiters met elkaar de BROMFLY-buddycheck doen voorkomen ze al veel problemen. Bovendien houd je elkaar in de gaten en kun je daarmee op tijd de hulpdiensten inschakelen wanneer dat nodig is.’

Buddy Kitesurfen kun je maar beter samen doen: zoek een maatje zodat je op elkaar kunt letten.
Release Werkt deze naar behoren?
Obstakels zijn een belangrijke oorzaak van ernstige verwondingen en dodelijke ongelukken. Kijk goed naar de obstakels in het gebied waar je gaat kiten en houd ze op afstand.
Mesje Heb je een mesje in je trapeze zitten om de lijnen te kunnen doorsnijden als dat nodig mocht zijn?
Forecast Bekijk het weerbericht voordat je begint, ga niet varen met (schuin) aflandige wind. Gaat de wind op den duur afnemen? Spreek dan af om niet te ver buiten de kust te varen.
Leash Werkt de quickrelease van je safetyleash waarmee je je kite snel los kan krijgen?
Yes Yes! Je kan veilig vertrekken!

Be Traceable

Naast de BROMFLY buddycheck zou het aantal KNRM-zoekacties sterk teruggedrongen kunnen worden wanneer iedereen een zogeheten Be Traceable-sticker op zijn board en vlieger zou plakken. Op deze sticker schrijf je je naam en telefoonnummer. ‘We rukken vaak uit omdat er een melding gemaakt wordt van een dob- berende vlieger of gevonden board. Wanneer de Be Traceable-sticker aanwezig is kunnen wij door middel van een belletje direct verifiëren of iemand zelf vermist is of alleen een board of vlieger verloren is en thuis al aan de warme chocomel zit.

We lezen op de fora nog wel eens boze verhalen: Kiters die zich ergeren wanneer strandbezoekers de KNRM ‘te vroeg’ ingeschakeld hebben omdat iemands kite niet wilde relaunchen. Op zo’n belletje naar de kustwacht volgt een officiële melding en soms rukt de KNRM daarom voor niets uit. Hoe erg is het om voor een ‘loos alarm’ toch de kustwacht of KNRM gebeld te hebben? ‘Uiteraard rukken we liever niet voor een loos alarm uit, maar dat hoort er af en toe ook bij. Voor ons is het belangrijker dat iedereen veilig thuis komt.’

Bromfly 4

Betekent dit ook dat je altijd melding moet maken wanneer je een aangespoeld – niet traceable-boardje vindt? ‘Ik zou aanmoedigen om je gezonde verstand te gebruiken. Op een compleet windstille dag mag je ver- wachten dat er niemand is gaan kiteboarden en er dus ook niemand in nood is. Desalniettemin mag je altijd een melding maken: doe dit het liefst bij de kustwacht, dan nemen zij de details met je door en kunnen zij samen met jou inschatten of er een alarmering gemaakt moet worden. Hetzelfde geldt wanneer je zelf een onderdeel van je materiaal verliest: bel de kustwacht, zodat zij je verloren materiaal registreren en weten dat je niet vermist bent, mocht iemand je kite midden op zee vinden.’

Goed zeemanschap ‘Er zijn genoeg situaties waarin je niet naar het strand hoeft te sprinten om zo snel mo- gelijk je telefoon uit je tas te trekken en alarm te slaan. Als jij goed kunt kiten, dan kun je prima inschatten of iemand met materiaalpech waarschijnlijk zelf nog naar de kant kan dobberen of dat er een reddingsboot aan te pas moet komen. Als je zelf handig genoeg bent, dan kun je iemand helpen een verloren board terug te brengen of te helpen bodydraggen. Iemand die echt in nood is laat je niet alleen en probeer je voor zover mogelijk is (zonder jezelf in gevaar te brengen) te helpen.’

Nog andere handige tips? ‘Mocht je alsnog in de problemen komen, dan kunnen wij je makkelijker vinden wanneer je een gekleurd wetsuit of vest aan hebt. Blijf indien mogelijk ook bij je vlieger, door het formaat en de felle kleuren ben je dan sneller vindbaar. Tot slot heeft de KNRM een applicatie voor je mobiele telefoon ontwikkeld. Oorspronkelijk was het alleen voor de traditionele watersport bedoeld, maar ook voor kiters die hun telefoon in een waterdicht hoesje meenemen werkt het. Door middel van de App geef je aan op welke spot je het water op gaat, en hoe laat je verwacht thuis te zijn. De App logt door middel van een GPS tracker je hele sessie. Mocht je op de verwachtte terugkomsttijd nog niet uitgelogd zijn, dan ontvangen jij en je contactpersoon daarvan een melding. Mocht je onverhoopt vermist zijn, dan kan de KNRM aan de hand van je GPS-locaties eerder op de juiste plaats zijn.’

Alarmnummer: 0900 0111

Minder dringende zaken: 0233 542300

Dit artikel is afkomstig uit de Access #1 van 2016. Dit nummer kunt u hier bestellen. Wil je niks meer missen op het gebied van Kitesurfen word dan abonnee

 van